Yaklaşık 8 milyon taban fiyatlı çalışanın yanı sıra, taban fiyat üzerinde almasına karşın maaşı artırım oranına nazaran şekillenecek milyonlarca çalışan da açıklanacak artırım oranını bekliyor. Üç toplantı gerçekleştiren kurul akabinde uzlaşma çıkmamış, Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, “Teklifimizi bakan beye ve komisyona ilettik. Bizim resmi teklifimiz 9 bin TL” açıklamasında bulunmuştu.
ASGARİ FİYAT NE VAKİT AÇIKLANACAK?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin küme toplantısında konuştu. “Bakanımla görüştüm, inşallah taban fiyatı yarın açıklayıp, yoluna koyacağız” dedi.
Grup toplantısı sonrası TBMM koridorlarında bir gazetecinin “Asgari fiyat 9 bin TL olur mu?” sorusunu yanıtlayan Erdoğan, şunları söyledi:
– Bakanımla patron sendikası lideriyle oturulur konuşulur. Değerlendirmemizi yaparız inşallah güzel bir adım atar sonuca varırız.
– O denli herkesin her söylediği ile adım atacak halimiz yok, zira bizim sırtımızda küfe var, sırtında küfe olmayanlar rahat konuşur, bizim sırtımızdaki 85 milyonun taşındığı bir küfedir.
– Bunların hepsini düşüneceğiz eğitimden sıhhate adaletten emniyete ulaşımdan alt üst yapı problemlerine kadar, bunlar bir şeyle yapılacak değil mi sırtında küfe olmayanlar bol uzunluk atıp tutuyorlar.
ASGARİ FİYAT NE KADAR OLUR?
Dünkü toplantıya, kurulda emekçiyi temsil eden Türk-İş’in Genel Sekreteri Pevrul Kavlak’ın katılmasına karşın toplantı bitiminde Türk-İş Başkanı Ergün Atalay’ın açıklama yapması dikkat çekmiş; Atalay, resmi tekliflerinin 9 bin TL olduğunu, bu teklifin altındaki bir sayıya imza atmayacaklarını söylemişti
Peki patronun 9 bin TL’yi kabul etmesi mümkün mü, daha altı olacaksa da seçim öncesi personel kesitinin olmadığı bir minimum fiyat masasına hükümetin yaklaşımı nasıl olur, patrona yeni dayanaklar mi verilir?
Kocaeli Üniversitesi Çalışma İktisadı ve Endüstriyel Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, 8 unsurda öngörülerini paylaştı.
Dünkü toplantı sonrası sayı açıklanması beklenirken yeniden bir sonucun çıkmadığını belirten Çelik, “Ancak Türk-İş Başkanı “9 binin altı olmaz” diyerek komite toplantısına girip emekçi heyetini alıp çıktı. Açıklamayı işçi heyeti başkanı Kavlak’ın değil Türk-İş Liderinin yapması kıymetli bir nokta” değerlendirmesini yaptı.
ASGARİ FİYAT 9 BİN TL OLUR MU?
Türk-İş’in minimum fiyata muhalif kalıp, hükümet ve patron bloğunun 8 bin 500 civarında bir taban fiyat belirlemesinin de ihtimal dahilinde olduğu iddiasında bulunan Prof. Dr. Çelik, “Böylece Türk-iş durumu kurtarabilir. Lakin bu seçenek hükümet ve Cumhurbaşkanı açısından kabul edilebilir değil. Çok mümkün değil” değerlendirmesinde bulundu.
Çünkü personel kanadının muhalif olduğu bir taban fiyatı patronlarla birlikte belirlemenin seçim öncesi tercih edilebilir olmadığının altını çizen Çelik, “Hükümet ve Cumhurbaşkanı, personel ve patronun üzerinde anlaştığı ölçünün bir ölçü üzerinde bir minimum fiyatı açıklamak isteyecektir. Münasebetiyle buradan geri dönüş çok mümkün değil” dedi.
“Dahası, Türk-İş Başkanı’nın iktidarı güç duruma düşürecek bir atak yapması da ihtimal dahilinde değil” diyen Prof. Dr. Çelik, “Peki ne olabilir? Üç tarafın evet diyeceği 9 bin+ formülü nasıl olacak?” sorusunu şöyle yanıtladı:
‘KABAK İŞKUR’UN BAŞINA PATLAYABİLİR’
“İhtimal odur ki, kabak İşsizlik sigortası ve İŞKUR’un başına patlayacak. İŞKUR kaynaklarından patronlara önemli bir dayanak verilecek.
Örneğin taban fiyat dayanağı 100 liradan 400 yahut 500 liraya çekilecek ve/veya ek SGK prim dayanağı sağlanacak. Bu da İŞKUR’a yüklenecek.
İşte işsizin parası ile “kazan-kazan” formülü!”
‘İŞSİZLİK FONU’NDAKİ 120 MİLYAR TL KULLANILABİLİR’
9 bin TL minimum fiyatı mümkün kılmak için İşsizlik Fonu kaynaklarına dikkat çeken Çelik, şöyle devam etti:
“İşsizlik Fonu’ndaki 120 milyar TL seçim öncesi minimum fiyat takviyesi olarak kullanılacak. Üç taraf da zevahiri kurtaracak.
Umarım ve dilerim bu türlü olmaz lakin taban fiyatta kabak güya İşsizlik Sigortası Fonu’nun başına patlayacak.
İŞKUR kaynakları patronlara taban fiyat takviyesi olarak verilmek yerine işsizlere ödenmeli.
Resmi işsizlerin yalnızca yüzde 11’i işsizlik ödeneği alabiliyor. Patronlara ise bol kepçe İŞKUR teşviki veriliyor.”
Türk-İş’in bu atak ile el yükselttiğini belirten Çelik, “Bu atak ile taban fiyatın 8 bin-8 bin 500 bandında olması ihtimali ortadan kalktı. Türk-İş 9 binin altına inemez. Hükümet de inemez. Patronların ise 9 bin+ bir ölçüye evet demesi zor” diye konuştu.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Minimum Fiyat Tespit Komitesi belirliyor. Komite, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört sefer toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
NET 5 BİN 500 TL
Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt minimum fiyat, 1003 lira 1 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu patron işsizlik sigorta primi oluşturuyor.