Gazze’de 7 Ekim’den sonra İsrail’in devam eden katliamlarında 40 binden fazla Filistinlinin ölmesi, enkaz altında 10 binden fazla kişinin akıbetinin meçhul kalması, İsrail’e şartsız dayanağı dünya genelinde reaksiyonla karşılanan ABD idaresi üzerindeki baskıyı artırdı.
Kasım ayında başkanlık seçimlerinin yapılacağı ABD’de, Demokrat Parti tabanında, Gazze’deki katliamın sürmesini sağlayan silah dayanağına yansılar ağırlaştı.
İktidarını devam ettirmek için çözümsüzlük peşinde koşmakla suçlanan Netanyahu idaresi ise kalıcı ateşkes, insani yardım geçişleri ve esir takası üzere hususlarda müzakereleri ilerletmek yerine akınları artırarak devam ettirdi.
Joe Biden yönetimi başkanlık seçimleri öncesinde dış ve iç kamuoyunu sakinleştirmek için birtakım teşebbüslerde bulunarak Gazze için bir plan gündeme getirdi.
Mayıs sonunda Biden, İsrail’in 3 kademeden oluşan yeni bir ateşkes önerisi sunduğunu duyurdu.
Hamas birkaç saat içinde, Biden’ın “kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi’nden çekilmesi, yine inşa ve esir takasıyla” ilgili tekliflere olumlu baktıklarını ilan etti.
Biden, planı sunanın İsrail olduğunu söylediği halde, Netanyahu tekliflerin ardında olduğunu aşikâr eden güçlü bir açıklama yapmaktan daima kaçındı.
Ancak Amerikan idaresi, planı İsrail’in önerdiği ve kabul ettiği, bunları Hamas’ın da kabul etmesi gerektiği telaffuzuna başvurdu.
Böylece ABD idaresi, memleketler arası kamuoyunda Netanyahu idaresinin barışı, Hamas’ın ise çözümsüzlüğü istediği formunda bir imajı inşa etmeye çalıştı.
NETANYAHU YENİ KAİDELER GETİRDİ
Netanyahu, 3 Haziran’da yaptığı konuşmada, Biden’ın sunduğu tekliflerde boşluklar olduğunu öne sürdü.
Böylece, tekliflerin aslında Netanyahu’ya değil Biden idaresine ilişkin olduğu da katılaşmış oldu.
Netanyahu, müzakereler için yeni kaideler ortaya atarken, bunların küçük boşlukları dolduran değil radikal değişiklikler olduğu anlaşıldı.
Yeni kuralların başında, Gazze’nin İsrail askeri işgalinde olacak Netzarim Koridoru’yla ikiye ayrılması ve Gazze Şeridi’nin Mısır hududundan Philadelphi Koridoru’nun işgal altında tutularak kopartılması geliyor.
Netanyahu ayrıyeten, Gazze’ye istediği vakit saldırma özgürlüğü talebiyle, “anlaşmanın mümkün ihlalinde” İsrail ordusunun Gazze’yi istediği üzere vurabilmesini istiyor.
NETANYAHU SEÇİM KISKACINDAN ABD İDARESİNİN TAKVİYESİNİ ALDI
Şartlarında direten Netanyahu, başkanlık seçimleri öncesi İsrail lobisi ve Yahudi seçmen dayanağına muhtaçlığı kritik hale gelen Amerikan idaresine baskılarını sürdürdü.
Mayısta ilan edilen ve birinci evvel Netanyahu’nun kabul ettiği sav edilen tekliflerden geri adım atma sinyalleri veren ABD idaresi, Katar’ın başşehri Doha’da 15-16 Ağustos’ta Hamas’ın katılmadığı görüşmelere yeni paketle geldi.
Arabulucu Katar ve Mısır’ın yetkilileriyle Mossad ve CIA heyetlerinin katıldığı toplantıda, Amerikan tarafı Netanyahu’nun istediği kuralları sunarak Hamas’a bunların kabul ettirilmesini istedi.
Ardından İsrail’e gelen ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 19 Ağustos’ta Tel Aviv’de yaptığı basın toplantısında, Netanyahu idaresinin esir takası ve ateşkes teklifini kabul ettiğini belirterek, Hamas’a mutabakatı onaylaması daveti yaptı.
Blinken, İsrail’in kabul ettiğini söylediği tekliflerin ayrıntılarını vermekten kaçınırken, İsrail basını ve Batı basınına sızan bilgiler, Netanyahu’nun kurallarının temel alındığını gösterdi.
Başkanlık yarışından çekilen lakin partisinin kampanyasını destekleyen Biden, Netanyahu’nun baskısıyla mayıs tekliflerinin değiştirilmesini görmezden gelerek uzlaşmazlık için Hamas’ı suçladı.
Hamas ise mayıs ayındaki Biden tekliflerine bağlı olduğunu ve bunların uygulanması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini yinelemeyi sürdürüyor.
NETANYAHU’NUN KURALLARI GAZZE’DE İŞGALİN DEVAM ETMESİ MANASINA GELİYOR
Gazze’de kalıcı ateşkes fikrini hiçbir vakit kabul etmeyen Netanyahu’nun kuralları, Gazze halkı için taarruzların ebediyen sürmesi manasına geliyor.
İsrail Başbakanı, Gazze’yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru’nun İsrail ordusunun işgali altında kalmasını sağlayarak yaklaşık 360 kilometrekareye sıkışmış nüfusun topraklarını fiilen ikiye bölmeyi planlıyor.
Gazze’deki toprak bütünlüğünü bozan Netzarim Koridoru, Gazze’nin kuzeyi ile güneyi ortasındaki ilişkiyi koparacak.
Ateşkes olsa bile İsrail ordusunun işgalinin devam etmesi nedeniyle güneydekilerin kuzeye, kuzeydekilerin ise güneye geçişi mümkün olmayacak.
Böylece, Filistin topraklarının Gazze ve Batı Şeria olarak kopartılmış iki kesimli hali, üç modüllü hale dönüşecek.
BİRBİRİNDEN KOPARILACAK GAZZE DÜNYADAN DA KOPARTILACAK
Netanyahu’nun ateşkes için sunduğu ve ABD’nin dayanağını aldığı görülen başka bir kaide ise Gazze Şeridi ile Mısır sonundaki Philadelphi Koridoru’nun İsrail ordusunun denetiminde kalmaya devam etmesi.
İsrail’in 2007’den bu yana hava, kara ve denizden abluka altında olan Gazze’nin, İsrail dışında dış dünyaya açılan tek hudut kapısı Philadelphi Koridoru’nda yer alan Refah Hudut Kapısı.
Philadelphi Koridoru’ndaki İsrail ordusunun işgalinin devam etmesi, Refah Hudut Kapısı üzerinden az da olsa “nefes alabilen” Gazze’nin boğulması ve dış dünyayla ilişkisinin büsbütün kopması manasına geliyor.
Bu koridordaki işgal, Gazze’ye girecek yardımların İsrail tarafından engellenmesini kolaylaştıracak.
Philadelphi’deki işgal, yerle bir olan Gazze’nin tekrar imarı sürecini zora sokacak. Çünkü İsrail, bölgeye girecek materyallerin denetimini de kendi eline ve inisiyatifine alacak.
Netanyahu’nun bu kurallarıyla kısaca, Gazze’de yaşayan yaklaşık 2,3 milyon Filistinlinin bahtı İsrail’in eline bırakılacak.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, dün Katar’da yaptığı açıklamada, Philadelphi ve Netzarim koridorları dahil İsrail ordusunun Gazze’de uzun vadeli kalmasına karşı olduklarını söylese de işgalin sonlandırılmasına ait bir garantiden kelam etmedi.