Milliyet.com.tr/ÖZEL Tarım ve Orman Bakanlığı taklit ve tağşiş yapılan eserler listesini yayınlanamaya başladı. Et eserlerinde, köftede, zeytinyağında, peynir üzere pek çok besin eserlerinde sahteciliğe rastlandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, taklit-tağşiş yapılan ve sıhhati tehlikeye düşürebilecek besinler listesini güncellerken bireylerin hayatını ve sıhhatini tehlikeye düşürecek formda bozulmuş ve değiştirilmiş eser sayısı 72’ye çıktı, listeye son olarak eserlerinde domuz etine rastlandığı gerekçesiyle Köfteci Yusuf da dahil edildi.
Bakanlığın listeyi güncellemesinden dakikalar evvel Köfteci Yusuf’un toplumsal medya hesaplarından yapılan paylaşımda ise eserlerde domuz eti kullanılmadığı, eserlerden numune alma süreçleri sırasında yapılan birçok teknik yanlışın tahlil sonuçlarını gerçeklikten uzaklaştırdığı tabir edilmişti. Açıklamada, “Türkiye nezdinde 280 şubesi bulunan ve 12 bin işçi istihdam eden şirketimizde tez edildiği üzere bir tağşiş yapılması mümkün değildir.” değerlendirmesinde bulunulmuştu.
Öte yandan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 1 milyona yakın kontrol yapıldığını ve 16 bin uygunsuz eser tespit edildiğini duyurdu. Bakan Yumaklı konuyla ilgili savcılıklara 368 kabahat duyurusunda bulunulduğunu bildirdi.
‘ZEYİNTAĞI, PUL BİBER DE BOYA, DESTEK EDİCİ ESERLERDE İLAÇ MADDESİ’
Peki vatandaşlar emniyetli eserleri nasıl öğrenebilir? Bilhassa hileye karışmış et eserleri nasıl tespit edilebilir? Muhtemel bir kuşkulu durumda nereye şikayet edilebilir?
Konuyla ilgili merak edilenleri Besin Mühendisi ve Kontrol Uzmanı Nurten Sırma, milliyet.com.tr’ye tek tek açıkladı. Sırma konuşmasında şu tabirleri kullandı: “
“Son devirde firmaların hileye başvurduğu eserlerden bana en çarpıcı gelen besin desteklerinin içinde kullanılan ilaç etken hususudur. Bunu bazen bitkisel macuna koymuşlar bazen de kolajen desteğinin içerisine koymuşlar, şekerlemeye koymuşlar, güç içeceğine koymuşlar. Burada vatandaşın beklentisinden faydalanıyorlar. İlaç kullanmak istemeyen kimi şahıslar bunu bitkisel yollar çözmek istiyor lakin markaların tuzağına düşüyorlar. Firmalar ilaç etken unsuru kullanılınca ‘ürünümüz daha süratli tesir etsin’ diye düşünüyorlar.
Zeytinyağında besinde kullanılmaması gereken boyalar, tohum yağları kullanıldı. Kullanılan besin bölümünde olan boyalar değil, bunlar risk teşkil ediyor. Pul biberde besin dalının dışındaki boyalar kullanılmış.
‘ADANA KEBAPTAN KALP ÇIKTI’
Dünkü örnekte Adana kebapta kalp eği yapılmış. Dana etinin içerisinde kıyma halinde kalp kullanmışlar. O periyot maliyeti ne ucuzsa bunu kullanıyorlar. Adana kebap tescilli bir lezzet. Bu türlü bir sahtecilik ile duyulması bu işi düzgün yapan hakkı ile yapan işletmeleri de zan altında bırakıyor. Lütfen tüketiciler besin okuryazarı olarak etiket bilgilerini okuyarak her işletmeye güvenmeyerek tedbir alabilirler.
BAKANLIK ‘KARA LİSTE’Yİ DUYURMAYA BAŞLADI!
1 Ekim prestijiyle Tarım ve Orman Bakanlığı ‘kara liste’ adı altında sahtecilik listesi yayınladı. Guvenilirgida.tarimorman.gov.tr adresine üzerinden kamuoyu listelerine tıklandığında iki liste göze çarpıyor. Birisi sıhhati riske sokan eserler, oburu taklit ve tağşiş yapılan eserler.
‘LAHMACUN HARCI, PİZZA HARCI, TAS KEBABINDA TEK TIRNAKLI HAYVAN ETİ ÇIKTI’
Lahmacun harcında, pizza harcında, tas kebabında, etli kuru fasulye satan işletmelerde tek tırnaklı hayvan eti tespit edildi. Birkaç gündür listede ismi yer almamasına karşın basına yansıyan, ünlü bir köfte markasının domuz eti kullandığına dair argümanlar yer aldı. Ülkemizde domuz eti üretimi yasal çerçevede var. Domuz çiftlikleri var. Ülkemizde gayrimüslim vatandaşlar var. Turistik bölgelerde domuz eti gereksinimi için hizmet veriliyor. Bu Bakanlık tarafından da takip edilen, hayvan sayıları belirli olan çiftlikledir. Bir de kaçak yaban domuzu avlayan bireyler var. Kayıt dışı olan kısmın alanda var olması tedirginlik yarattı. Bununla ilgili Bakanlığın kontrolleri devam ediyor.
‘DOMUZ ETİNİN DANA ETİ İLE KARIŞMASI SÜREÇ OLARAK HATALIDIR’
Küresel çapta üretilen besinlerin sahtecilik yapılması bir global sorun olarak tanımlanıyor. Domuz etinin dana eti ile karışması aslında süreç olarak da kusurludur. İkincisi domuz eti İslam coğrafyasında haramdır. Kayıt dışı bir ek olduğu için sanki o domuzun zoonotik hastalığı var mı? Hayvanda parazit var mı? Kesilen hayvan hijyenik bir tesiste mi kesildi? Salmonella üzere hastalıklar var mı? Hasebiyle haram kısmı başka, besin güvenliği kısmında yarattığı riskler başkadır. Direkt insan sıhhatini tehlikeye düşürüyor.
VATANDAŞLARA İHTAR: ‘ALO 174 İHBAR ÇİZGİSİNİ ARAYIN’
Özellikle dışarıdan alışveriş yaparken işletmenin muteber olduğuna dikkat edin. Denetlenebilen işletmelerden alışveriş yapmaya dikkat edin. Tarım Bakanlığı’nın kontrolüne doğal bir yer mi? Masanıza gelen yemekte tat, koku, lezzet açısında farklılık var mı? ‘Bu dana etine benzemiyor’ dediğiniz an ALO 174 İhbar Hattı’nı arayın. Alanda bu firmaların var olması vatandaşı da huzursuz ediyor. Besin okuryazarlığı öne çıkan bir başlık haline geldi.
Bakanlığın yayınladığı listede zeytinyağı, köfte, balda, baharatta sahtecilik yapanlar vardı. Bunlardan kimileri ambalajlı satılıyor. Lakin bu kâfi değil. Üzerinde etiket var mı? Etiket üzerinde işletme kayıt numarası var mı? TR… sayılı müsaadesi ile üretilmiştir ibaresi var mı? Bazen uydurma işletme numaraları da yazılabiliyor. Bakanlık besinde sahtecilik yapanları yayınladı. Lütfen vatandaşlar o linkleri takip etsin. O firmaların sahtecilik yaptığını bilerek alışveriş yapsınlar.
Tağşiş iktisatta kullanılan bir tabi aslında. Altın paranın içerisine bakır karıştırırsan bu bir tağşiştir. Sen iktisattaki sahteciliği besine getirdiğin vakit işler tehlikeli oluyor. Maliyet düşsün diye eserin içine karışım yapıyorlar. Faturası ise vatandaşa yansıyor. İnsan sıhhati ve kamu sıhhati konusunda şuurlu olamayan bireyler besin dalına girmesinler.
‘PİYASADA KİLOSU 250 TL’YE SATILAN KIYMA VAR’
Piyasanın bir ederi vardır.1 kg kıyma şu anda 250-300’e satan yerleri de gördüm. Üzerinde rastgele bir etiket yok. O kıymayı ne vakit çekti, üretime uygun bir kıyma mı? Vatandaş hazır kıyma almak yerine gözle kendi seçtiği parçayı kıyma haline getirip gözünün önünde bu süreci yaptırmalıdır. Emniyetli zincir marketler ve kasaplardan alışveriş yapın.”