Soğan dolması, Osmanlı periyodundan günümüze ulaşan ve bilhassa Bosna-Hersek mutfağında kendisine has bir yeri olan bir yemek çeşidi, tanımıdır. Soğanın katmanları ortasına etli ve baharatlı iç harcın doldurulmasıyla hazırlanır. Her ne kadar, hazırlanışıyla zahmetli üzere görünse de bir sefer yediğinizde her lokmada aldığınız tat bu zahmeti unutturur.
SOĞAN DOLMASI İÇİN GEREKEN MALZEMELER
Dolmayı hazırlarken gerekenler: 7 adet kuru soğan lakin büyük uzunluk olmasına itina gösterin.
1 su bardağı pirinç
150 gram dana kıyma
1 yemek kaşığı nar ekşisi
1 adet küçük uzunluk kuru soğan
1 yemek kaşığı domates salçası
1 çay kaşığı tatlı biber salçası
Yarım çay bardağı zeytinyağı(60 ml)
1 diş sarımsak
Yarım demet maydanoz
Toz kırmızı biber (baharatlarda ölçüsü damak tadınıza nazaran ayarlayabilirsiniz. Fakat ülkü olanı bir çay kaşığıdır.)
Kuru nane
Acı pul biber
1 çay kaşığı tuz
Yarım çay kaşığı karabiber
Yarım çay kaşığı kimyon
Yarım çay kaşığı yenibahar
Dolmanın üstü için gereken:
50 gram tereyağı
Sosu için gerekenler:
1 yemek kaşığı domates salçası
1 yemek kaşığı nar ekşisi
1 çay kaşığı tuz
2 su bardağı sıcak su (400 ml)
SOĞANLARI HAŞLAYIN
Soğanların kabuklarını dikkatlice soymalısınız. Akabinde dik bir biçimde bir yarısını keserek merkezine kadar dilimlemelisiniz. Dilimlenmiş soğanları kaynar su dolu bir tencereye alarak 15 dakika haşlayın. Haşlama süreci bittikten sonra da soğumaya bir mühlet soğumaya bırakmalı ve akabinde yapraklarını ayırmalısınız. Soğanın katmanlarını-yapraklarını ayırırken dikkatli olmalısınız, zira iç harcı onların arasına-içine dolduracaksınız.
İÇ HARCI HAZIRLIYORUZ
Geniş bir kabın içerisine kıyma, yıkanmış pirinç, ince doğranmış küçük soğan, domates ve biber salçasını ekleyin. Çok kısa bir mühlet, yani azamî 1-2 dakika karıştırın, yoğurun. Akabinde zeytinyağı, baharatlar, tuz, sarımsak, nar ekşisi ve doğranmış maydanozu da ekleyin. Artık tüm gereçleri güzelce yoğurun.
DOLMALARI SARMA EVRESİ
Haşlanan soğan yapraklarını, katmanlarını dikkatlice açın. Her birinin geniş kısmına hazırladığınız iç harçtan bir tatlı kaşığı kadar koyun. Akabinde ise harcı yerleştirdikten sonra soğanı rulo biçiminde sararak dolma haline getirin.
PİŞİRME AŞAMASI
Derin bir tencere alın ve dolmaları yan yana dizin. Farklı bir kâsede ise domates salçası, nar ekşisi, tuz ve sıcak suyu karıştırarak sosu hazırlamaya başlayın. Hazırladığınız sosu tencereye dizdiğiniz dolmaların üzerine dökün. Tencerenin kapağını kapatıp, kaynamaya başladıktan sonra kısık ateşte 20 dakika pişirin. Pişen dolmaların üzerine de tereyağını küçük modüllere bölüp yerleştirin. Evvelden ısıtmış olduğunuz 190°C fırında 30 dakika üzere bir mühlet daha pişirin.
ÖNEMLİ BİR PÜF NOKTA
Soğanları haşlarken ne çok fazla ne de az haşlamaya dikkat etmelisiniz. Zira çok haşladığınızda yırtılabilir, az haşladığınızda ise sert kalacağı için iç harcı olması gerektiği üzere yerleştiremezsiniz.